GELİR UZMANI VE GELİR UZMAN YARDIMCILIĞI MESLEK KADROSU TANITIM
Gelir Uzman Yardımcıları Nerede Çalışır ve Ne İş Yapar?
Gelir Uzman ve Yardımcıları, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı bir kuruluş olan Gelir İdaresi Başkanlığı taşra uzman yardımcılığıdır. Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde, Uzman ve uzman yardımcılarının görevleri ve sorumlulukları aşağıdaki maddelerde sırasıyla şöyle ifade edilmiştir,
MADDE 31 –Uzman ve uzman yardımcıları kanun, yönetmelik, yönerge ve diğer mevzuatta belirtilen iş ve işlemlerden kendilerine verilenleri yerine getirirler.
MADDE 32 – Uzman ve uzman yardımcıları, kendilerine verilen görevlerin zamanında ve mevzuata uygun olarak yerine getirilmesinden amirlerine karşı sorumludurlar. Uzman ve uzman yardımcıları tahakkuk ve tahsilata ilişkin işlemlerin zamanında ve doğru olarak yerine getirilmemesinden doğan Hazine zararlarından sorumlu tutulurlar.
Yukarıda yazan bilgilerden hareketle gelir uzman ve yardımcıları vergi dairesi müdürlüklerinde (yani vergi dairelerinde) yer alan servislerde, örneğin icra, takip, muhasebe, vergilendirme gibi servislerle, defterdarlıklarda ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nda görev alırlar. Dolayısıyla gelir uzman ve yardımcıları il merkezleri ile ilçe merkezlerinde çalışırlar.
Gelir Uzman Yardımcılığında Zorunlu Görev Süresi Var mı?
Giriş sınavı duyurusunda atanılacak yerlerin belirlenmiş olması halinde (ki her ilanda bu bellidir), atanılan yerlerde 5 yıl süreyle çalışılması zorunludur. Örneğin; Şanlıurfa ilinin Siverek ilçesine atamanız gerçekleşti diyelim. Özür halleri dışında 5 yıl süreyle bu ilçede görev yapmak zorundasınız.
Dolayısıyla ataması yapılan uzman ve uzman yardımcıları, 5 yıl süreyle atandıkları yerin dışında başka bir yerde veya kurumda (atanılan yerde bulunan Hazine ve Maliye Bakanlığı merkez birimleri hariç), tedviren (görevlendirme ile), vekaleten veya geçici olarak görevlendirilemezler.
5 yıllık sürenin hesabında, fiilen çalışılmayan sürelerden yalnızca yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. Bu süreyi doldurmayanların kurum içi nakilleri yapılmaz.
Zorunlu Görev Süresinin İstisnaları Var mı?
Göreve başladıktan sonra (bu ifadeden kasıt, aşağıda sayılan hallerin, sağlık, aile ve can güvenliği mazeretlerinin göreve başladıktan sonra ortaya çıkması gerekir. Örneğin, memurun göreve başladıktan sonra evlenmesi gibi.),
1.Karşılıklı yer değiştirme suretiyle (becayiş) atanma isteminde bulunanlar,
·Atanmak istedikleri yerlerde hizmetlerine ihtiyaç duyulması kaydıyla, bu süreyi tamamlamadan durumlarına uygun yerlere atanabilirler.
·Atanılan yerde beş yıl süreyle çalışma zorunluluğunu doldurmamış uzman ve uzman yardımcıları karşılıklı yer değiştirme talebinde bulunabilir.
·Karşılıklı yer değiştirme talepleri, Başkanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre yapılır.
·Karşılıklı yer değiştirme talebinde bulunan kişilerin atamasının yapılması halinde sonradan vazgeçme talepleri dikkate alınmaz.
2.Özür halleriyle ilgili olarak,
·19/4/1983 tarihli ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin bu husustaki hükümleri uygulanır.
Bunlar;
a)Sağlık Mazereti,
Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.
Örneğin, memurun göreve atandıktan sonra babasının vefat ettiğini ve annesinin ise sürekli tedavi gerektiren bir sağlık sorunu olduğunu varsayalım ve annenin ikamet ettiği şehirde bu sağlık sorunuyla ilgili tedavisinin devam ettiği ancak memurun çalıştığı yerde bu sağlık sorununu tedavi edecek bir sağlık kuruluşunun olmadığını varsayalım. Bu durumda sağlık mazereti ile zorunlu süreyi beklemeden tayin talep edebilir. Elbette bu örnek olayda anneye de ilgili memurun bakmak zorunda olması gerekmektedir.
b)Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği,
Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun;
I) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkânının olmaması (örneğin merkez uzman ya da uzman yardımcısı olması) veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması (asker, polis gibi) durumunda bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere,
II) Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde (her ikisi de gelir uzman yardımcısı), kurumun daha fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere,
III) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere,
IV) Kamu personeli olmayan eşinin (özel sektör çalışanı veya işvereni olması durumu), talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi (ücretli çalışan ise sgk primi, işveren ise bağkur primi) (primlerin fiilen ödenmiş olması gerekmiyor, tahakkuk etmiş olması kafidir) ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere,
V) Milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olan eşlerinin bulunduğu yere, atanması suretiyle yapılabilir.
c) Can Güvenliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği,
Memurun can güvenliği mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisinin, eşinin veya bakmakla yükümlü olduğu çocuklarından birinin bulunduğu yerde kalmasının can güvenliğini tehdit altında bırakacağının adli veya mülki idare makamlarından alınacak belgeyle belgelendirmesi gerekir.
Can güvenliği mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur; aynı hizmet bölgesi içindeki başka bir hizmet alanına, görev yaptığı hizmet bölgesinde ihtiyaç bulunmaması halinde ise diğer hizmet bölgelerine atanabilir.
8/3/2012 tarihli ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca hakkında adli makamlarca işyerinin değiştirilmesine ilişkin koruyucu tedbir kararı alınan memur, aynı hizmet bölgesi içindeki başka bir hizmet alanına, görev yaptığı hizmet bölgesinde ihtiyaç bulunmaması halinde ise diğer hizmet bölgelerine atanabilir.
Gelir Uzman Yardımcılığı Kadrosuna Kimler Atanabilir?
Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği madde 6’ya göre,
1. En az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri (bu fakülte bünyesinde bulunan tüm bölümler) ile bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen (YÖK’den bu konuda denklik alınması gerekiyor) dört yıllık fakültelerden birini veya,
2.En az dört yıllık lisans eğitimi veren mühendislik fakültelerinin lisans bölümleri ile matematik ve istatistik lisans bölümlerinden ya da bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen dört yıllık fakültelerden birini, bitirmiş olmak,
2. maddede belirtilen fakülte mezunları için yönetmelikte bu kadro için atanabilecekleri öngörülse de kurum ilanlarına baktığımızda sadece 1. Maddede belirtilen fakülte ve bölüm mezunlarından alım yapıldığı görülmektedir.
Gelir Uzman Yardımcılığı Kadrosuna Atanabilmek İçin Yaş Sınırı Var mı?
Giriş sınavının yazılı bölümünün yapılacağı yılın Ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak gerekmektedir. Bu ifadeyle kastedilen ÖSYM tarafından çoktan seçmeli test usulü sınavın yapılacağı yılın Ocak ayının birinci günü itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olmaktır.
Örneğin, yukarıda belirtilen sınavın yapılacağı tarih 22 Mart 2026 olsun. Bu sınava 1 Ocak 1991 tarihinde veya bu tarihten sonra doğanlar başvurabilir.
35 Yaş Sınırı Hesabı Nasıl Yapılır?
Doğum yılı ile 35 sayısının toplamı sonucunda ortaya çıkan yılın son gününe (31.12) kadar yapılacak kurum sınavlarına girebileceği anlamına gelir.
Örneğin, adayın doğum yılı 1991, doğum yılı ile 35 sayısının toplamını alıyoruz,
1991 + 35 = 2026
Demek ki bu aday 31.12.2026 tarihine kadar yapılacak tüm kurum sınavlarına başvurabilir.
Örneğin, adayın doğum yılı 1990, doğum yılı ile 35 sayısının toplamını alıyoruz,
1990 + 35 = 2025
Demek ki bu aday 31.12.2025 tarihine kadar yapılacak tüm kurum sınavlarına başvurabilirmiş. Dolayısıyla 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla 35 yaşı doldurmuş ve bu tarihten sonra yapılacak kurum sınavlarına başvuramayacaktır.
Yukarıda verilen örneklerden anlaşılacağı üzere adayın hangi gün ve ayda doğduğunun bir önemi yoktur. Son olarak tüm kariyer meslek kadrolarına ilk kez atanacak olanlar için bu genel bir kuraldır.
Mülakat (Sözlü Sınav) Tarihinde Aday 35 Yaşını Doldurmuşsa Mülakat Hakkı Yanar mı?
Elbette hayır. Kurum sınavı sonucunda sıralamaya giren (mülakata girmeye hak kazanan) aday için kazanılmış hak olması nedeniyle mülakat tarihinde 35 yaşı doldurmuş olsa bile mülakata girebilir. Bu durum aynı zamanda mülakatta herhangi bir dezavantaj yaratmaz.
Yukarıdaki örnekten hareketle diyelim ki mülakat tarihi 10 Ocak 2027 olsun. 1991 doğumlu aday bu tarihte 35 yaşı doldurmuştur. Ancak mülakata girmeye hak kazandıysa 35 yaşı doldurmuş olmasının bir önemi yoktur ve mülakat sonucunda başarılı olursa ataması gerçekleştirilecektir.